از گذشته تا به حال، یزد محلی امن برای زرتشتیان ایران بوده است. وجود آتشکده و زیارتگاه‎های متعدد در جای جای این استان، نشانِ این ادعا است. یکی از این زیارتگاه‌ها، پیرنارکی است.

حدود یک ساعت که از یزد دور شوید، نزدیک مهریز در کوه‎های کم ارتفاع نارکی زیارت‎گاهی قرار دارد که به پیرنارکی معروف است. این زیارتگاه در دل کوه، بین دو دره به نام‎های گیگون و زنجیر واقع شده و از سه طرف با کوه تیجنگ محاصره است.

بر طبق روایت‏ها، داستان ساخت این زیارتگاه مربوط به یکی از دختران یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی است. در روایت‎ها آمده است هنگام حمله اعراب مسلمان به ایران و تار و مار شدن خاندان سلطنتی، نازبانو دختر یزدگرد سوم به همراه یکی از ندیمه‎هایش برای فرار از دست تعقیب‌کننده‎ها به کوه‎های یزد پناه می‎برد. وی راه فراری نمی‏یابد، از خدا کمک می‎خواهد، با صدای بلند پناه می‎جوید، به امر خدا کوه باز می‎شود، نازبانو و ندیمه‏اش در آن ناپدید و دوباره کوه بسته می‎شود و بعد از آن است که چشمه آبی در آن کوه می‎جوشد. سال‏ها بعد مسافری از آن نقطه می‏گذرد و برای کمی دم گرفتن کنار چشمه می‎خوابد، در رویا شاهدخت را می‎بیند، نازبانو از وی می‎خواهد در این مکان زیارتگاهی بسازد. زیارتگاه ساخته می‎شود و از آن پس این مکان یکی از مهم‎ترین زیارتگاه‎های زرتشتیان می‎شود.

امکان بازدید و زیارت هر روزه از این زیارتگاه که در دل کوه قرار دارد، وجود دارد اما در روزهای خاصی از سال زرتشتیان در این مکان دور هم جمع می‎شوند. این دورهمی علاوه بر  نیایش و دعا و ثنا که در سایر زیارتگاه‌های زرتشتیان هم برگزار می‌شود، کارکرد دیگری نیز دارد و آن جنبه اجتماعی مراسم است. به عنوان مثال آواز و موسیقی دارد، زوج‎های جوان معرفی می‎شوند، جوایزی به افراد برتر در علم و هنر داده می‎شود و به طور کلی جشنواره‌‎های فرهنگی، هنری و ادبی در این زیارتگاه برپا می‌شود. هر ساله از تاریخ 16 تا 12 امرداد به مدت پنج روز مردم در این رویداد مذهبی، فرهنگی شرکت می‎کنند.

از پله ها که بالا می‎روید، ساختمانی از خشت و گل به رنگ کویر، جلو رویت نمایان می‎شود. وارد اتاق بزرگی می‎شوید، دورتادورش را نیمکت فرا گرفته که برای نشستن شرکت‌کنندگان و بازدیدکنندگان است، آتشدانی در وسط با آتشی که زرتشتیان با دعایی زیر لب، اسفند و کندر در آن می‎ریزند و قاب‎های عکسی که به دیوار زده شده است را می‎بینید. این‏ها، همه تزئینات داخل ساختمان است. در بیرون ساختمان اتاق‎هایی که محل اسکان زائران است قرار دارد، محلی‎ها به آن«خیله» می‎گویند. همینطور محلی برای شست وشوی دست و صورت، و سبدی با کلاه‎‌های سفید که مردم برای وارد شدن به زیارتگاه و احترام سر را با آن می‎پوشانند.

این مکان با هر روایتی که پشت خود دارد و با هر داستانی که آمیخته شده، مکانی زیارتی است که بسیار مورد توجه زرتشتیان است و اعتقاد زیادی به آن دارند.