درّه قره‌تاغ تقریباً از 8 کیلومتری نزدیک یک بزرگراه در44 کیلومتری غرب دوشنبه پشت روستای قره‌تاغ که در امتداد کناره راست رودخانه قره‌تاغ کشیده شده است، شروع مي‌شود. یک مسیر در امتداد درّه شیرکنت در کناره چپ رودخانه کشیده شده است که تقریباً 20 کیلومتر است. خانه‌ها و باغ‌های ساکنین محلّی مانند یک روبان پیوسته در امتداد رودخانه در قسمت پایینی درّه کشیده شده‌اند. هیچ کس در قسمت بالایی درّه زندگی نمی‌کند.درّه برای کسانی که عاشق گردش در کوهستان و کوهنوردی هستند، بسیار جالب است. روستای قره‌تاغ در 1000متری از سطح دریا داخل درّه واقع شده است و در زمان‌های باستان مرکز تولید بافت‌های ابریشمی بوده است. ابریشم‌های دست‌باف محلّی درخشان و رنگارنگ به خاطر کیفیّت‌شان معروف بوده‌اند و تقاضاهای زیادی در ایران، افغانستان و بازارهای ترکیه داشتند.روستای قره‌تاغ زمانی اقامتگاه تابستانی یک نجیب‌زاده حصاری بوده است امّا بعد از یک زمین‌لرزه قوی در سال 1907م روستای دوشنبه که بعدها به یک شهر تبدیل و به عنوان پایتخت جمهوری تاجیکستان اعلام گرديد، اقامتگاه فرمانروا شد. روستای قره‌تاق به عنوان محلّ تولّد شاعر محبوب تاجیکی ميرزا تورسن‌زاده معروف است. کسی که در سال 1911م در اینجا به دنیا آمده است؛ از این رو نام او را بر این شهر نهادند. پیشتر اين شهر ريگر نام داشت. امروزه مناطق تفریحی و اردوهای سالم تابستانی برای کودکان و بزرگسالان در درّه قره‌تاق وجود دارند.
رودخانه قره‌تاغ
درّه به خاطر مناظر طبیعی گوناگون و پوشش گیاهی غنی‌اش معروف است. در منطقه پایینی تعداد زیادی از درخت‌های میوه وحشی و در منطقه بالایی درخت‌های سروکوهی فراوان است. در منطقه روستای لب‌جوی (30 کیلومتر بالای رودخانه‌ی روستاي قره‌تاغ) یک بیشه قابل توجّه وجود دارد که بلبل‌ها در آنجا فراوان دیده می‌شوند و در دامنه‌ی کوه به وفور انگورهای وحشی، سیب، توت، درخت‌های گیلاس و آلو وجود دارد. رودخانه قره‌تاغ از به هم پیوستن دو رودخانه دياهان‌دريا در غرب و پايران در شرق تشکیل شده است. می‌توان در این رودخانه‌ها ماهی قزل‌آلا یافت.
رودخانه خروشان درّه قرتاغ  | ماهي‌هاي رودخانه قره‌تاغ  |
بعد از عبور از دياهان امکان رسیدن به دریاچه اسكندركول وجود دارد. رودخانه پايران تا کمی بالاتر از انتهای رودخانه‌ی سياما کشیده شده است.
پیاده‌روی‌ها و گردش‌های بیرون شهر در امتداد درّه قره‌تاغ به سمت دریاچه‌های پايران و تيموردريا که در میان مناظری از بیشه‌های جنگل قرار گرفته‌اند خاطراتی فراموش نشدنی باقی می‌گذارند. بر روی دریاچه تيموردريا یک سد ساخته شده و يك ساعت پیاده تا رودخانه قره‌تاغ فاصله دارد. اين سد در ارتفاع 1970 متری از سطح دریا واقع شده است.
یک راه که به دریاچه می‌رود از رودخانه کوچکی که آن هم تيموردارا نامیده می‌شود، شروع شده، از دریاچه عبور کرده و به رودخانه قره‌تاغ می‌رسد. دریاچه در میان سراشیبی‌های پوشیده از درخت قرار دارد. آب دریاچه آبی درخشان است و یکی از کرانه‌هایش پوشیده از ماسه‌های دانه درشت گرانیتی است که ساحلي عالی به وجود آورده‌اند.
دریاچه پايران در 2200متری از سطح دریا واقع شده است. دریاچه حاصل سد سازی‌های متعدد در اين منطقه است. اگر چه آب از میان صخره‌ها موانع و چند آبشار عبور می‌كند امّا آب دریاچه بسيار سرد است. کرانه‌ی سمت چپ دریاچه به علّت سراشیبی‌های تند کوه که به یک پرتگاه در کنار آب می‌رسند، دست نیافتنی است. یک راه، در امتداد کرانه‌ی راست وجود دارد.
مسير راهپيمايی درّه قره‌تاغ
یک مسیر از درّه قره‌تاغ نهایتاً به روستای حكيمي می‌رود. برای رانندگی کردن در درّه توصیه مي‌شود که از یک وسیله نقلیه چهار چرخ استفاده کنید. دورتر از درّه فقط امکان گردش با پای پیاده و یا استفاده از حیوانات چهار پا وجود دارد. ساربين، ریزابه رودخانه قره‌تاغ است که تا 1.5 تا 2 کیلومتر پایین روستای حكيمي جریان دارد. با دنبال کردن سرچشمه این ریزابه امکان رسیدن به قسمت بالایی رودخانه شیرکنت وجود دارد.
درّه قره‌تاغ یک مکان شگفت‌انگیز برای 1 یا 2 روز پیاده‌روی است. پیاده‌روها و راه‌های مخصوص اسب به نزدیک مناطق یخچال‌های طبیعی می‌رسند که عریض و به اندازه کافی ایمن هستند. آب‌و‌هوا معتدل است و آنجا مکان‌های مناسبی برای توقّف‌های کوتاه یا شبانه وجود دارد. در آنجا تعداد زیادی مسیر در سطوح پیچیده و مختلف وجود دارد که برای مسافرت در خردادماه تا آذرماه مناسب هستند.
منبع: کتاب دیارتاجیکان/گردآورنده: ج عابد خراسانی
دیدگاه خود را بنویسید