تاریخچه و قدمت

حمام گلشن لاهیجان در سال 1239 هجری قمری (زمان فتحعلی شاه قاجار) و به دستور حاج علی اکبر، حاکم وقت لاهیجان، ساخته شده است. در آن زمان، حمام‌های داخل خانه در شمال کشور به ندرت وجود داشت و فقط شاهزادگان، امرا و حاکمان صاحب منازلی با حمام بودند. حمام عمومی در آن زمان جزء مهم‌ترین نیازهای یک جامعه بود و شهر لاهیجان با توجه به سابقه طولانی خود، علاوه بر رفع نیازهای بهداشتی ساکنین خود، می‌بایستی پذیرای افراد روستاهای اطراف نیز می‌بود.

اهمیت و جایگاه
اصولاً مردم شمال به مسأله بهداشت و استحمام اهمیت خاص می‌‌دهند و این موضوع ریشه در فرهنگ و مذهب آنها دارد. از این‌رو جای تعجب نیست که گرمابه در کنار مسجد و مقبره متبرکه ساخته شده است.

معماری
معماری بنا بومی ‌نبوده و از پوشش قوسي که در مقابل رطوبت هوا و بارندگی زیاد ضعیف است، استفاده شده است. درپوشش سقف این گرمابه را آجرنما ساخته‌اند که با توجه به رطوبت زیاد منطقه دوام زیادی ندارد و باعث پوک شدن ملات بندکشی و روئیدن گیاهان به روی بدنه و درنتیج متلاشی شدن بنا می‌شود.

بخش‌های مختلف حمام

  • سربینه: محل درآوردن لباس و آماده شدن برای ورود به حمام
  • محل خشک‌کن جامه: فضایی برای خشک کردن لنگ‌های خیس
  • مخزن آب سرد
  • محل شستشو: فضایی که دلاک در آن مشتری را کیسه می‌کشید
  • مخزن آب گرم
  • چاه آب حمام
  • نظافتخانه: محل زدودن موهای زائد بدن
  • صحن گرم: محلی گرم جهت استراحت و گپ زدن
  • صحن سرد: فضایی با هوای خنک برای افراد اذیت شده از گرمای حمام

وضعیت فعلی
حمام گلشن لاهیجان در حال حاضر فعال بوده و برای خواهران و برادران در روزهای هفته نوبت‌بندی شده است.

مرمت و بازسازی
با توجه به ثبت این بنا در فهرست آثار ملی، برنامه‌های مرمتی در سال‌های متوالی پیشنهاد شده است. خوشبختانه در سال 1361 هجری شمسی، برنامه مرمتی به شورای فنی سازمان ارائه شد و مورد تصویب قرار گرفت. حمام گلشن لاهیجان در حال حاضر با هزینه‌ متصرف و نظارت سازمان میراث فرهنگی در حال مرمت اساسی و راه‌اندازی مجدد است.