جاذبه های گردشگری استان آذربایجان شرقی

پل خداآفرین: شاهکاری از معماری در گذر تاریخ

/post-773

پل خداآفرین در نزدیکی روستای ساریجالو از توابع بخش منجوان شهرستان خداآفرین، در نقطه صفر مرزی ایران و جمهوری آذربایجان، بر روی رودخانه ارس واقع شده است. این پل که حلقه اتصال آذربایجان ایران به قفقاز است، از دیرباز نقشی مهم در تردد و تجارت بین دو منطقه داشته است.


عمارت امیر ارشد (داش ساختمان): نگینی از معماری قاجار در دل آذربایجان

/post-771

عمارت امیر ارشد، مشهور به "داش ساختمان"، در ۱۲ کیلومتری غرب ورزقان، در روستای خاروانا واقع شده است. این بنای باشکوه که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد، یادگاری از دوران ارباب رعیتی و نمادی از قدرت و ثروت امیر ارشد قره داغی، از خوانین بزرگ منطقه، است. عمارت امیر ارشد در دو طبقه با وسعت 1100 متر مربع بنا شده است. بدنه بنا سنگی، سقف طبقه همکف آجری و با طاق‌های متقاطع، و سقف طبقه اول چوبی است. این عمارت که به "داش عمارت" نیز شهرت دارد، به دلیل استفاده از سنگ در ساخت آن، به این نام خوانده می‌شود.


گنبد الله الله: نگینی فیروزه‌ای در دل تاریخ

/post-769

در قبرستان قدیمی روستای کبودگنبد، واقع در بخش خاروانا، گنبد الله الله، گویی نگینی فیروزه‌ای بر تار و پود تاریخ می‌درخشد. این بنای باشکوه که قدمت آن به اواخر دوره ایلخانان مغول تا صفویه می‌رسد، با معماری منحصر به فرد و تزئینات خیره‌کننده، هر ساله نظر بسیاری از گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ را به خود جلب می‌کند.


قلعه بختک: رازهای نهفته در دل تاریخ

/post-768

قلعه بختک، در 2 کیلومتری شمال شرق شهر لیلان در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این قلعه از بزرگترین آثار تاریخی استان است و عظمت و شکوه آن، گویی رازهای ناگفته‌ای از تاریخ را در دل خود نهفته دارد. بر اساس سند ثبتی سازمان میراث فرهنگی کشور، قدمت قلعه بختک به دوره پیش از تاریخ و اسلامی می‌رسد. قوی‌ترین نقل قول در میان کهنسالان لیلان، این قلعه را به بختک، یکی از وزرای انوشیروان پادشاه ساسانی، نسبت می‌دهد.


کاروانسرای جمال آباد: نگینی از دوران صفوی در جاده ابریشم

/post-767

در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر میانه، در کنار روستای جمال آباد، کاروانسرای جمال آباد، گویی نگینی از دوران صفوی بر جاده ابریشم خودنمایی می‌کند. این کاروانسرا که قدمت آن به قرن هشتم هجری قمری باز می‌گردد، در طول تاریخ شاهد عبور و مرور کاروان‌های تجاری و مسافران بسیاری بوده است.


مسجد جامع سراب: رازهای نهفته در دل تاریخ

/post-766

مسجد جامع سراب در قلب بافت قدیمی شهر سراب، در چهارراه فردوسی واقع شده است. بنای فعلی مسجد به قرن نهم هجری قمری باز می‌گردد، اما حفاری‌های اخیر نشان داده که این مسجد بر روی مسجدی بسیار قدیمی‌تر بنا شده است. آثار و بقایای این مسجد کهن، گویی رازهای ناگفته‌ای از تاریخ را در دل خود نهفته دارند.


خسته قاسم: شاعری فرزانه و عارفی وارسته

/post-765

خسته قاسم، شاعری نامدار و عارفی وارسته، در سال 1081 هجری شمسی در روستای تیکمه داش، واقع در 78 کیلومتری تبریز، دیده به جهان گشود. او دوران کودکی خود را در میان طبیعت بکر و مردمان ساده و صمیمی این روستا گذراند و در مکتب‌خانه ملا به فراگیری علوم سنتی پرداخت.



پل میانه: شاهکاری از معماری ایرانی

/post-762

در دامنه شرقی قافلانکوه، در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر میانه، پل میانه، گویی نگینی از معماری ایرانی بر روی رودخانه قزل اوزن خودنمایی می‌کند. این پل که قدمت آن به دوران صفوی باز می‌گردد، با سه دهانه بزرگ و محکم، پایه‌های استوار آجری و اتاق‌های کوچک و زیبا در داخل پایه‌ها، هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.


گورستان یوواداغی: نگینه‌ای از تاریخ در آذرشهر

/post-760

در انتهای خیابان امام آذرشهر، در ساحل شمالی رودخانه دهخوارقان، گورستانی تاریخی به نام یوواداغی یا دوواداغی (و به روایتی مصلی داغی) واقع شده است. این تپه که پوشیده از الواح و سنگ نبشته‌های قبور است، رازهای بسیاری از سده‌های گذشته را در دل خود جای داده است.


گنبد سرخ مراغه

/post-391

نام مراغه که می‌آید رصدخانه این شهر در ذهن تداعی می‌شود اما وجود گنبدهایی مانند گنبدسرخ، گنبدکبود، گنبدغفاریه باعث شده که آن‌را به شهر گنبدها نیز بشناسند.


ساختمان شهرداری تبریز

/post-382

اگر به تبریز سفر کرده باشید و چرخی در مرکز شهر زده باشید، حتما عمارت شهرداری نظر شما را جلب کرده است. ساختمان شهرداری تبریز که به کاخ شهرداری نیز معروف است، گذشته از ارزش تاریخی و معماری، موزه‌ی پروپیمانی دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست.


ارگ یا مسجد علیشاه

/post-371

ارگ  یا مسجد‌ خواجه‌ تاج‌ الدين‌ عليشاه‌ وزير الجايتو و ابوسعيد بهادرخان‌ در فاصله‌ سال‌هاي‌ 716 هـ ق‌ الي‌ 724 هـ ق‌  در شهر تبریز استان آذربایجان شرقی ساخته‌شده‌ است‌ و هم‌ اكنون‌ در ضلع‌ جنوبي‌ خيابان‌ امام‌ خميني‌ واقع‌ است‌. قسمت‌ جنوبي‌ آن‌ داراي‌ طاقي بزرگ‌ بوده‌ است‌ كه‌ به‌علت‌ فرونشستن‌ بنيان‌ و تعجيل‌ در اتمام‌ آن‌ طاق‌ شكسته‌ و فروريخته‌ است‌. قسمتي‌ كه‌ اكنون‌ به‌ چشم‌ مي‌خورد قسمت‌مسقف‌ مسجد مي‌باشد كه‌ عرض‌ آن‌ 15/30 متر و ارتفاع‌ ديوارهاي‌ دور آن‌ به‌ طور متوسط‌ 30 متر است‌. درحفريات‌ اخيردريافته‌‌اند كه‌ 7 متر از ديوارها زير خاك‌ مانده‌ است‌.


مسجد جامع مرند

/post-330

مسجد جامع مرند در مرکز شهر مرند واقع شده است. مطابق کتیبه‌ی موجود در گنبدخانه به تاریخ 485 ه.ق، این بنا قدیمی‌ترین و سالم‌ترین شاهد معماری تاریخ‌دار در شمال‌غرب ایران می‌باشد. طبق کتیبه‌ی محراب مسجد، این بنا در سال 731 ه.ق در زمان سلطنت ابوسعید بهادرخان با اختصاص مالیاتی که از سرزمین‌های غیر مسلمان دریافت می‌شد مرمت و توسعه یافته است. ویلبر پیرامون این بنا می‌نویسد: « اول اتاق گنبدخانه با پلان مربع با سه ورودی در اطراف، در دوره‌ی سلجوقیان ساخته شده است.


مزارات بیلانکو

/post-329

بیلانکوه یا ولیانکوه از محلات تاریخی شهر تبریز است. شهرت این محله به "بیلانکوه" را به وجود مدفن اکابر، اولیاء و عرفای تبریز در آن منسوب می‌کنند. مزارات بیلانکوه همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. مرقد و مزار بزرگانی چون "اخی سعدالدین" (عارف نامدار قرن ششم هجری)، "کمال‌الدین مسعود خجندی" (شاعر و عارف قرن هشتم هجری)، "کمال‌الدین بهزاد هراتی" (نگارگر بزرگ قرن دهم) و جز آن در این محله واقع شده‌اند. با توجه به بررسی‌های صورت گرفته به نظر می‌رسد بیلانکوه محله‌ای با قدمت قریب به یک هزار سال می‌باشد.


ربع رشیدی

/post-328

مجموعه‌ی ابواب‌البری ربع رشیدی در شمال‌شرق شهر تبریز قرار دارد که هسته‌ی اولیه‌ی آن در اوایل قرن نهم هجری در اوج دوران طلایی حکومت ایلخانان مغول به دست وزیر مدبر، خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی ساخته شده است. پس از رشیدالدین این مجموعه‌ی عظیم شهری ویران و غارت شد و در دوران وزارت فرزندش خواجه محمد دوباره مرمت و احیا گردید.


عمارت تومانیانس وینق

/post-327

عمارت تومانیانس روستای وینق نام اثری تاریخی به جای مانده از دوران قاجار است که در غرب روستای وینق بر فراز تپه‌ای سنگی قرار دارد. این بنا توسط سرکیس تومانیانس ارمنی ساخته شده و به همین دلیل ویژگی‌های یک اثر ایرانی، اسلامی را ندارد و به سبک عمارت‌های قرن نوزدهم اروپا و روسیه می‌باشد.


کاروانسرای خواجه نظر

/post-326

کاروانسرای خواجه نظر در شهرستان جلفا و در مجاورت رودخانه‌ی ارس و پل ضیاء‌الملک واقع شده است. چنین به نظر می‌رسد که همراستا با اقدامات شاه عباس اول در راستای احداث و تعمیر 999 کاروانسرا در مرزهای ایران، این بنا توسط خواجه نظر احداث شده است.


عمارت ال گلی

/post-325

"شاه گلی" یا "ائل گلی" یکی از مهم‌ترین گردشگاه‌های شهر تبریز است که در جنوب‌شرق آن و در ۷ کیلومتری مرکز شهر واقع شده ‌است. این مکان در زمان آق‌قویونلوها ایجاد شده و در دوره‌ی صفویان گسترش یافته ‌است. شاه‌گلی تا پیش از روی‌کارآمدن صفویان، بزرگترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغ‌های مناطق شرقی تبریز تا دروازه تهران و تپلی‌باغ بوده ‌است. در دوران قاجار در پیرامون استخر شاه‌گلی خیابان‌هایی جهت عبور و مرور احداث گردید و در جوار این معابر، درختان تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی در چندین ردیف جهت تزئین گردشگاه و پاکی آب و هوا کاشته شد.


مسجد استاد و شاگرد (علائیه) تبریز

/post-324

این بنا در سال 742 ه.ق توسط امیر شیخ حسن چوپان ملقب به علاءالدین ساخته شده است و بدین جهت ابتدا به "علائیه" و گاه به اعتبار خان مغولی – یعنی سلیمان، نواده‌ی هلاکوخان- "سلیمانیه" نیز نامیده شده است.


برج خلعت پوشان

/post-323

حدود پنج کيلومتري شرق تبريز در روستاي کرگج از دهستان باسْمَنج برج آجري بلندي وجود دارد که به برج خلعت پوشان معروف  است. اين ساختمان از آثار دوران صفوي مي‌باشد و در دوره‌ی قاجار نيز در اين بنا خلعت اعطائي پادشاهان ايران بر دوش فرمانداران و خدمت‌گزاران محل انداخته مي‌شد. اين برج داراي شانزده پهلو و سه طبقه است.


خانه حیدرزاده تبریز

/post-322

خانه حیدرزاده عمارت تاریخی واقع در منطقه‌ی مقصودیه شهر تبریز است که در سمت جنوب ساختمان شهرداری تبریز قرار دارد. هیچ سندِ تاریخی مبنی بر زمان احداث این خانه در دست نیست اما تحقیقات نشان می‌دهند که این خانه در حدود سال ۱۸۷۰ توسط حاجی حبیب لک ساخته شده است. بنا در سال ۱۳۷۸ شمسی در فهرست میراث ملی ایران با شماره ۲۵۲۴ به ثبت رسید. خانه حیدرزاده ۹۰۰ مترمربع مساحت دارد و دارای دو طبقه می‌باشد. این خانه دو حیاط اندرونی و بیرونی دارد که توسط ساختمان از یکدیگر جدا شده‌اند.


خانه بهنام

/post-321

خانه‌ی بهنام یکی از ساختمان‌های تاریخی شهر تبریز است که در اواخر دوران زندیان و اوایل دوران قاجار به عنوان یک خانه‌ی مسکونی ساخته شده است. در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار، این خانه نوسازی و با نقاشی‌هایی تزیین شد. ساختار کلی بنا شامل یک ساختمان اصلی، به عنوان ساختمان قشلاقی و یک ساختمان کوچک به عنوان ساختمان ییلاقی است. مانند بسیاری از خانه‌های قدیمی ایرانی، این خانه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی است.


گورستان مشایخ شادآباد

/post-320

شادآباد در 10 کیلومتری غرب تبریز و در دهستان باسمنج قرار دارد. در حال حاضر گورستان از طريق یکی از منشعبات مسیر اصلی اتوبان تهران–تبریز قابل دسترسی می‌باشد. در سرتاسر گورستان مقابری وجود دارد که حاصل صناعت هنرمندان مسلمان قرون هفتم الی نهم ه.ق می‌باشد. مجموعه مقابر سنگی روستای شادآباد را می‌توان در قالب گنجینه‌ای از مواد فرهنگی کهنی معرفی کرد که تا کنون به علت دوری از انظار شهروندان و محدودیت تردد و دسترسی به محوطه‌ی گورستان، ناشناخته و مغفول مانده‌اند. شیوه‌ی ایجاد مقابر بدین گونه بوده است که پس از حفر زمین به عمق تقریبی دو متر جهت ایجاد اتاقک تدفینی، دیوارهای اطراف اتاقک را با سنگ و ملات آهک کار کرده و پس از قرار دادن فرد متوفی در حالت چمباتمه وی را با هدایای فراوان به خاک می‌سپردند.


بقعه‌ی شیخ شهاب الدین اهری

/post-319

شیخ شهاب الدین محمود اهری از عرفای معروف قرن هفتم و هشتم هجری قمری بوده است. بنای این بقعه منسوب به شاه عباس اول صفوی است. ساخت حصار خشتی و گلی محوطه را نیز به امیرتیمور گورکان نسبت داده‌اند. این بنا در اواخر قرن دوزادهم هجری قمری توسط مصطفی‌قلی خان، حاکم منطقه مورد مرمت قرار گرفته است. مولف کتاب آثار باستانی آذربایجان، شیخ شهاب الدین را از نوادگان شیخ شهاب الدین سهروردی معرفی کرده که نسب او به ابوبکر، خلیفه‌ی اول می‌رسد. بنای فعلی بقعه منسوب به دوره‌ی صفویان است.


مجموعه حمام و قلعه ی کردشت

/post-318

روستای کردشت از توابع شهرستان جلفا در استان آذربایجان شرقی از نظر استراتژیکی نقش مهمی در تاریخ ایران ایفا کرده و شاهد رشادت‌های ایرانیان در جنگ‌های ایران و روسیه در دوره‌ی قاجار بوده است. علاوه بر این، عباس میرزا، ولیعهد قاجار، این منطقه را به‌عنوان پایگاه خود در برابر ارتش روس انتخاب کرد و به مقابله با تجاوز آن‌ها پرداخت. بر اساس متون تاریخی این مجموعه به دستور وی در همین دوران بنا شد و دارای ۸ عمارت تاریخی است که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به حمام و قلعه کردشت اشاره کرد. حمام کردشت در زمان سلطنت شاه عباس صفوی و به دستور وی احداث گردید. این بنا در دوره‌ی صفویه حمام خانی بود و فقط پادشاهان حق استفاده از آن را داشتند ولی پس از دوره‌ی صفویه و در آغاز دوره‌ی قاجاریه، این بنا به دستور پادشاه وقت "آقا محمدخان قاجار" تغییراتی را به خود دید و برای استفاده‌ی عموم مردم دایر گردید. آهک‌ بری‌های موجود در این بنا شایان اهمیت و توجه خاصی است.


هتل و کاروانسرای یام

/post-317

طی دوره‌ی ایلخانی به جهت ایجاد ارتباط بین خانات محلی در سرتاسر امپراطوری با خان مرکزی، سیستم پستی تأثیرگذاری تحت عنوان "یام" ابداع شد که شامل تعویض چاپارهای تازه‌ نفس در ایستگاه‌هایی به فاصله‌ی مشخص از یکدیگر بود. وجود اسب‌های تازه‌ نفس در این ایستگاه‌ها چنین امکانی را فراهم می‌آورد تا فرد حامی پیغام مسافت قریب به 300 کیلومتر را در یک روز طی کند. سیستم یام در سه سطح مختلف آماده‌ی ارائه خدمات بود؛ در سطح دوم، پیام‌ها توسط افرا پیاده منتقل می‌شد. در سطح اول، انتقال پیام توسط افردا سواره بر اسب صورت می‌گرفت که بسته به میزان مسافت طی شده در مکان‌هایی توقف و استراحت می‌کردند.


گنبد غفاریه

/post-316

گنبد غفاریه در شمال‌غربی شهر مراغه و در کنار رودخانه‌ی صوفی‌چای قرار گرفته ‌است. از نظر نوع نقشه به طور کلی شبیه به مقبره‌های برجی قدیمی‌ترِ مراغه است و از نظر فرم ساخت و نغول‌های سطوح دیوار بسیار شبیه به گنبد سرخ می‌باشد. آندره گدار یک جفت چوب چوگان را که در تزئینات این بنا دیده می‌شود، نشان خانوادگی امیر شمس‌الدین قره سنقر می‌داند که در زمان ابوسعید حاکم ناحیه‌ی مراغه بوده است.


معبد مهر مراغه

/post-315

عبادتگاه اسرارآمیز زیرزمینی که طبق شواهد باستان‌شناسی تاریخ اولیه‌ی آن مربوط به دوران اشکانیان در ایران می‌باشد در 12 کیلومتری رصدخانه‌ی مراغه قرار دارد. این معبد به عنوان کهن‌ترین معبد مهرپرستی در ایران شناخته شده است. مهرپرستی از مذاهبی می‌باشد که قبل از زرتشتی‌گری در ایران رایج بوده است و میترا که خدایی در قالب آفتاب می‌باشد مورد پرستش مردم سرزمین‌های مختلف از هند تا اروپا بوده است. در مهرپرستی اعتقاد بر این است که میترا الهه‌ای است که در داخل غار متولد شده است، بنابراین، پرستش مهر در هر غاری که نشانه‌ای از آن باشد رایج بوده است.


غازانیه

/post-314

با انتخاب آذربایجان به پایتختی حکومت ایلخانی در دوره‌ی آباقا و پس از آن در دوره‌ی غازان، ساخت بناهايی برای رشد پايتخت جديد جهان اسلام- تبریز- ضروری شمرده می شد تا جائی كه نياز به مكان‌يابی يك منطقه‌ی پرتوان زيستی همانند "شام" غير قابل اجتناب می نمود.


قلعه ضحاک

/post-312

قلعه ضحاک که در گویش بومی «نارین قلا» نیز خوانده می­شود، در ۲۰ کیلومتری جنوب خاوری شهرستان هشترود، درون بخش مرکزی، دهستان علی‌آباد و ۵ کیلومتری جنوب روستای عربلو در استان آذربایجان شرقی جای دارد.


خانه امیر نظام گروسی

/post-290

شهر تبریز در دوره قاجار، به خصوص سال‎های مشروطه و بعدها در دوره پهلوی، کشمکش‎های زیادی را به خود دیده است. یکی از یادگارهای دوره قاجار در این شهر، خانه امیرنظام گروسی است. امیرنظام با نام اصلی حسنعلی‌خان که از جمله سیاستمداران و بزرگان دوره ناصرالدین شاه بود در زمان پیشکاری خود در شهر تبریز عمارتی برپا کرد که روایت‎گر حال و هوای دوران قاجار است. اهمیت این خانه چنان است که ناصرالدین شاه قاجار، در سفرسوم خود به فرنگ توصیف آن را آورده است.


قلعه بابک

/post-241

قلعه بابک ، دژی است بر فراز کوهی در نزدیکی شهر «کلیبر» در استان آذربایجان شرقی که به «بابک خرمدین»، مبارز ایرانی که پس از «ابومسلم خراسانی» بر علیه عباسیان قیام کرد، منسوب است.


کلیسای سنت استپانوس

/post-230

این کلیسا یکی از کلیساهای ارامنه ساکن ایران است که در دل تپه‎ای مشرف به رود ارس در نزدیکی مرز شمال‎غربی ایران واقع شده است. این کلیسا با نام «استفان مقدس»، نخستین شهید دین مسیحیت نیز شناخته می‎شود. شخصیت استفان یا استپانوس برای مذاهب و ادیان گوناگون مقدس است و همین امر دلیل وجود کلیساهای بسیاری با همین نام در سرتاسر دنیاست.


کاخ باغچه جوق

/post-144

باغچه جوق، نام روستایی در جوار شهر ماکو است که حدود 2 کیلومتری جنوب غربی جاده ترانزیتی ماکو- بازرگان قرار دارد. ساختمان مجلل و با شکوه قصر باغچه جوق در این روستا قرار دارد و در محوطه بسیار وسیع و مساحت ان حدود 11 هکتار است. تاریخ احداث آن 1313- 1324 ه.ق بوده است. آغاز بنای قصر در زمان حکومت تیمور پاشا خان بوده و در زمان حکومت فرزندش مرتضی قلی خان اقبال السلطنه که از سرداران مظفرالدین شاده بود به پایان رسیده است.  


روستای زنوزق

/post-67

استان آذربایجان‌شرقی با دارا بودن بیش از ۲۶ روستای هدف گردشگری یکی از استان‌های غنی در این مورد است که از مشهورترین این روستاها می‌توان به کندوان، اشتبین، گل آخور، خشکناب، عنصرود، زنوزق، چراغیل، اسکانلو، نوجه مهر، آقا بابا فرامرزی، کاسین و سفیده خوان اشاره کرد.