مذهبی
مسجد و مدرسه چهل ستون زنجان: زمردی در قلب بازار
/post-802مسجد چهلستون زنجان که در ضلع جنوبی بازار بالا و در نزدیکی مسجد جامع قرار دارد، در دوره قاجار و به دستور فتحعلی شاه قاجار در سال 1248 هجری قمری ساخته شده است. این مسجد به دلیل وجود چهل ستون در شبستان اصلی خود به مسجد چهلستون معروف شده است. معمار مسجد چهلستون، استاد اسماعیل بنای زنجانی، از معماران معروف دوره قاجار بوده است. این مسجد دارای صحن، شبستان، ایوان، گنبد، مناره و تزئینات کاشی‌کاری و گچ‌کاری زیبایی است. مسجد چهلستون زنجان در طول تاریخ، علاوه بر کاربری مذهبی، به عنوان محل تحصیل طلاب علوم دینی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این مسجد هم‌اکنون به عنوان یکی از مکان‌های مذهبی و فرهنگی شهر زنجان، مورد توجه مردم و گردشگران است.
مسجد جامع مهاباد: معماری اسلامی در قلب کردستان
/post-797مسجد جامع مهاباد، مشهور به "جامع یئنگی" یا "مسجد سرخ" در مرکز شهر مهاباد واقع شده و به عنوان یکی از مهم‌ترین مساجد و جاذبه‌های گردشگری استان کردستان شناخته میشود. مسجد جامع مهاباد در سال 1293 هجری شمسی به دستور "شیخ محمد مردوخ کردستانی" از علمای بنام منطقه و با کمک مالی مردم مهاباد ساخته شد. این مسجد در طول تاریخ خود بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
مسجد جامع سراب: رازهای نهفته در دل تاریخ
/post-766مسجد جامع سراب در قلب بافت قدیمی شهر سراب، در چهارراه فردوسی واقع شده است. بنای فعلی مسجد به قرن نهم هجری قمری باز میگردد، اما حفاری‌های اخیر نشان داده که این مسجد بر روی مسجدی بسیار قدیمی‌تر بنا شده است. آثار و بقایای این مسجد کهن، گویی رازهای ناگفته‌ای از تاریخ را در دل خود نهفته دارند.
مسجد جامع عتیق قزوین
/post-754مسجد جامع بزرگ عتیق قزوین با مناره‌های باشکوه، ایوان‌های بلند و گچبری‌های نفیس آن، از آثار برجسته دوره‌های اسلامی محسوب میشود. قدیمی‌ترین بخش این مسجد، پس از آثار چهارطاقی ساسانی که در زیر مقصوره قرار گرفته، طاق هارونی است که در زمان حکمرانی هارون الرشید در سال ۱۹۲ هجری قمری بنا شده است. مهم‌ترین و زیباترین بخش این مسجد، مقصوره و گنبد سلجوقی آن می‌باشد که دارای پنج کتیبه گچبری به خط کوفی بوده و نفیس‌ترین آنها کتیبه‌ای است که سوره بقره به‌طور کامل در آن اجرا شده است و از شاهکارهای خط کوفی تزیینی محسوب میشود. سایر بخش‌های این مسجد، مربوط به دوره‌های بعد تا پایان دوره قاجار است.
مسجد جامع بروجرد
/post-445از آثار ارزشمند دوره اسلامي است كه گنبد خانه آن در قرن سوم هجري قمري ساخته شده است. اين بناي مذهبي، اعتقادي از زمان ساخت تاكنون همواره مورد استفاده بوده و در دوره‌هاي مختلف علاوه بر تعمير، محلقات وسيعي شامل شبستانهاي جانبي و شمالي به آن افزوده شده است. اين اثر فرهنگي و تاريخي در محله دو دانگه (خيابان جعفري) شهر بروجرد قرار دارد و به شماره 228 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
مسجد جامع گلپایگان
/post-443مسجد جامع گلپایگان یکی از مساجد بسیار زیبا و بزرگ دوران سلجوقی در ایران و در استان اصفهان است که ویژگی‌های بسیار منحصربه فردی دارد. مسجد در مرکز بافت قدیم شهر قرار گرفته و از غرب به بازار گلپایگان، از شمال به امامزادۀ سیدالسادات، از فرزندان امام موسی کاظم (ع)، از شرق به خیابان مسجد جامع و از جنوب به کوچۀ مسجد جامع می‌رسد. گلپایگان از شهرهای باستانی استان اصفهان است که در زمان ساسانی ورتپاتکان و پس از اسلام جرفاذقان نامیده می‌شد و در دوره‌های بعد به گلپایگان تغییر نام داد.
مسجد جامع زواره
/post-431زواره از شهر های قدیمی استان اصفهان است که قدمت آن به قبل از اسلام باز میگردد و مسجد جامع (جمعه) آن یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شهر محسوب میشود.
آرامگاه شیخ حیدر
/post-426آرامگاه شیخ احمد در شهر مشگین شهر قرار دارد. مشگین شهر از شهرهای استان اردبیل است، نام سابقش «خیاو» بود و زمان پهلوی به مشگین‌شهر تغییر نام داد. وجود کوه سبلان و رود قره‌سو کافی است که شهر پر درخت و سرسبز با باغهای زیبا و مراتع پهناوری چون «ارشق» را ببینیم. در کنار این طبیعت خدادادی، وجود شهر یئری و قلعه قهقهه که قدمتی به درازنای تاریخ دارند نشان از سابقه شهر دارد.
زیارتگاه پیر نارکی
/post-425از گذشته تا به حال، یزد محلی امن برای زرتشتیان ایران بوده است. وجود آتشکده و زیارتگاههای متعدد در جای جای این استان، نشانِ این ادعا است. یکی از این زیارتگاه‌ها، پیرنارکی است.
مقبره استرومردخای
/post-423
همدان را به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران می‌شناسند؛ وجود آثار باستانی و تاریخی چون بقایای شهر هگمتانه، شیرِ سنگی، کتیبه‌های گنجنامه، مقبره ابوعلی سینا و بابا طاهر، گنبد علویان و .... باعث شد این شهر در سال 2018 به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای آسیایی شناخته شود.
مسجد جامع عتیق قم
/post-422در تمام ایران، هر شهر دارای یک مسجد جامع یا مسجد اصلی است که عموماً به بازار راه دارد و مرکز فعالیت‌های اجتماعی آن شهر به حساب می‌آید. شهر قم نیز از این قاعده مستثنا نیست. مسجد جامع عتیق که در مرکز شهر قم و در محله لب‌چال و خیابان آذر و نزدیک دروازه ری واقع شده است، یکی از قدیمی‌ترین مساجد شهر است.
مسجد دو مناره سقز
/post-417سقز شهری است کوهستانی که در غرب ایران و میان کوه‌های زاگرس، و شمال استان کردستان قرار دارد. این شهر تاریخی که در سر سه‌راهی سنندج ـ میاندوآب و بانه واقع شده علاوه بر آثار باستانی چون تپه زیویه و غارکرفتو دارای آثار تاریخی چون بازار قدیمی، حمام حاج صالح، بنای مسجد شیخ مظهر و مسجد دومناره است که اکثر این آثار تاریخی در بافت قدیمی شهر، اطراف بازار قرار دارند.
مسجد جامع گرگان
/post-416استان گلستان هم طبیعت بکر و زیبایی چون جنگلهای گلستان دارد، هم شهرهای تاریخی مانند گنبد و گرگان که گرگان مرکز استان از قدمتی دیرینه برخوردار است، کاوشهای که در «تورنگ» تپه انجام شد نشان از شهرنشینی حدود 6000 سال ق.م دارد، همچنین کشف بقایای «دیوار گرگان» که محققین آن‌‌را با دیوار چین مقایسه می‌کنند قدیمی بودن این شهر را ثابت می‌کند.
کلیسای ارامنه گاراپت مقدس آبادان
/post-396کلیسای ارامنه گاراپت مقدس آبادان در سال ۱۳۳۶ خورشیدی، در دوران پادشاهی پهلوی ساخته شد. این کلیسای گریگوری روزگاری در کنار دو کلیسای پروتستان کریستوفر سال 1928 و آشوری سال 1951 میلادی، که امروزه نشانی از این دو بر جا نمانده است، کلیساهای سه گانه آبادان را تشکیل میدادند.
مسجد امام سمنان
/post-376مسجد امام سمنان، بنایی چهارایوانی در در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده و نمونه ای کامل از سبک معماری این دوران است. ساختمان آن شامل ایوان های متعدد، شبستان های وسیع و حجره هاست که با کاشی های زیبایی تزیین شده اند. ارتفاع ایوان غربی مسجد امام 5/19 متر و بزرگتر از ایوان های دیگر است. این ایوان با کاشی ها و کتیبه های کوفی بنایی و ثلث تزیین شده است. ارتفاع ایوان شرقی 18/5 متر، ارتفاع دو ایوان رو به شمال و رو به جنوب هر یک 11متر است. در بالای همه ایوان ها سوره های مبارک قرآنی و اسم خاقان فتحعلی شاه و تاریخ بنا برروی کاشی نقش بسته است.
مسجد شیخ لطف اله
/post-366مسجد شیخ لطف‌الله یکی از گنجینه‌های ارزشمند میدان نقش جهان اصفهان است. میدانی تاریخی که هر گوشه‌اش را که بنگرید جلوه‌ای از معماری ایرانی مقابل چشمان‌تان قرار می‌گیرد و به سبب ارزش تاریخی و فرهنگی‌اش در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است.
مسجد جامع نائین
/post-346اگر بتوان خاستگاهی برای ملکوت و آرامش نهفته در آن متصور شد، بی‌تردید آن خاستگاه جایی شبیه مسجدی بنا نهاده شده در دل کویری آرام و خاک‌سرشت است. جایی که بناها به رنگ خاک‌اند و نقش دیوارها با سادگی بی‌‌پیرایه‌‌شان، آسوده از هر اغراق و گزافه، مرکبی‌ست برای به پرواز در آوردن خیال آدمی.
مسجد امام اصفهان
/post-345دوران صفویه یکی از دوران طلایی ایران در زمینه‌های علم، فرهنگ، هنر و معماری بوده است و اکنون می‌توان در نقاط مختلف کشور آثار به جا مانده‌ی زیادی را از آن دوران مشاهده کرد. این موضوع در شهر اصفهان که پایتخت مهم صفویان بوده است نمود بیشتری پیدا کرده است.
مسجد جامع مرند
/post-330مسجد جامع مرند در مرکز شهر مرند واقع شده است. مطابق کتیبه‌ی موجود در گنبدخانه به تاریخ 485 ه.ق، این بنا قدیمی‌ترین و سالم‌ترین شاهد معماری تاریخ‌دار در شمال‌غرب ایران می‌باشد. طبق کتیبه‌ی محراب مسجد، این بنا در سال 731 ه.ق در زمان سلطنت ابوسعید بهادرخان با اختصاص مالیاتی که از سرزمین‌های غیر مسلمان دریافت می‌شد مرمت و توسعه یافته است. ویلبر پیرامون این بنا می‌نویسد: « اول اتاق گنبدخانه با پلان مربع با سه ورودی در اطراف، در دوره‌ی سلجوقیان ساخته شده است.
مسجد استاد و شاگرد (علائیه) تبریز
/post-324این بنا در سال 742 ه.ق توسط امیر شیخ حسن چوپان ملقب به علاءالدین ساخته شده است و بدین جهت ابتدا به "علائیه" و گاه به اعتبار خان مغولی – یعنی سلیمان، نواده‌ی هلاکوخان- "سلیمانیه" نیز نامیده شده است.
تکیه معاون الملک
/post-302تکیه ها در شهر کرمانشاه از دوره قاجار، پایگاه‌های مذهبی به شمار میروند که میزبان برگزاری مراسم گوناگون بوده‌اند. تکیه معاونالملک یکی از زیباترین و مشهورترین نمونه‌های این پایگاه‌های مذهبی به شمار می‌رود که امروزه در دل شهر کرمانشاه پابرجاست.
کلیسای سنندج
/post-289در روزگار پایانی پادشاهی صفویه، در دوران شاه عباس دوم نزدیک به 250 سال پیش، هنگامی که ارامنه از سوی امپراتوری عثمانی به ایران رانده شدند، گروهی از آنها به شهر سنندج آمدند. از آنها در ایران و نیز سنندج استقبال شد و به دنبال آن ارمنیان، کلیسای سنندج را ساختند. نام سازنده و معمار این سازه در میان رازهای تاریخ بر جا مانده است.
مسجد وکیل
/post-257«مسجد وکیل» که «مسجد سلطانی» نیز خوانده میشود، یکی از یادگارهای خاندان زندیه، در شیرازِ سده دوزادهم خورشیدی، پایتخت کریم خان زند است که نامش در فهرست آثار ملی ایران جای دارد. در تاریخ آمده است که کریم خان، «وکیل الرعایا»ی ایران، در هنگام ساخت مسجد وکیل، نوزاندگانی را برای شاد کردن دل و شتاب دادن به بازوان کارگران میفرستاده است.
گورستان و زیارتگاه خالد نبی
/post-253«گورستان و زیارتگاه خالد نبی» در ۹۰ کیلومتری شمال شرقی شهر «گنبد کاووس» و در ۵۵ کیلومتری «کلاله» در استان «گلستان» قرار دارد. زیارتگاه خالد نبی را در ۶ کیلومتری روستای «گچی سو» و بر فراز کوه «گوگجه داغ» به بلندای 700 متر از تراز دریا و درون دره «پنج شیر» می‌توان دید.
کلیسای تادئوس مقدس (قره کلیسا)
/post-242
«کلیسای تادئوس مقدس» یا «قره کلیسا» در بخش « به‌به‌جیک»، در ۲۰ کیلومتری شهرستان «چالدران»، در بلندترین بخش استان «آذربایجان غربی» و در جنوب «ماکو» واقع شده است. واژه «قره» از این رو بر این سازه نهاد شده که بخشهایی از نمای آن از سنگ سیاه ساخته شده. همچنین نام کلیسای تادئوس پاک نیز برگرفته از «سوب تادئوسی وانک» است.
آرامگاه بایزید بسطامی
/post-238«آرامگاه بایزید بسطامی» در شهر بسطام در استان سمنان و در 6 کیلومتری شهرستان شاهرود قرار گرفته است. این مجموعه آرامگاهی شامل یک مسجد و چند آرامگاه است. «ابویزید طیفور بن عیسی بن آدم بن سروشان بسطامی» معروف به « بایزید بسطامی» که در عالم فرهنگ و ادب به «سلطان العارفین» مشخور است، از جمله نام دارترین عارفان قرن سوم هجری قمری در ایران به شمار می‌رود.
مسجد کبود تبریز
/post-232مسجد کبود تبریز مسجدی برجای مانده از دوره حکومت قره قویونلوهاست. این مسجد امروزه در خیابان امام، مابین خیابان خاقانی و چهارراه منصور در شهر تبریز واقع شده است.
مسجد و مدرسه آقا بزرگ
/post-211بنای مسجد و مدرسه ی آقابزرگ یکی از باشکوه ترین و زیباترین مساجد دوره ی قاجار در ایران است که با سرمایه ی حاج محمد تقی خانبان طی سال های ۱۲۵۰تا۱۲۶۰ هجری قمری برای نماز جماعت و درس و بحث داماد وی ملا مهدی نراقی دوم ملقّب به آقابزرگ بنا شده و به این نام معروف گردیده است.
آتشکده یزد
/post-208آتشکده ی بهرام یزد یا همان آتشکده ورهرام یزد، یکی از اماکن مربوط به زرتشتیان، شامل ساختمان و باغ مشجری است که در قرون اخیر ساخته شده است. سال ساخت بنای آتشکده به دوران پهلوی اول مربوط است و طراحی آن از هنر و معماری هخامنشیان متأثر بوده است.
چک چک (پیر سبز، چکچکو)
/post-197چَک چَک یکی از زیارتگاه های مهم و شناخته شده ی زرتشتیان است که در دل کوه واقع شده است. هرساله از روز ۲۴ خرداد، به مدت چهار روز، زرتشتیان بسیاری در این مکان گرد هم آمده و به نیایش می پردازند. جشن مهرگان نیز هر سال در این زیارتگاه برگزار می شود. بنا به روایات، این مکان محل پناه آوردن نیک بانو دختر یزدگرد (پادشاه ساسانی) از دست مسلمانان بوده است. معماری ساختمان های این محوطه در هماهنگی کامل با توپوگرافی منطقه هستند و ساختمان ها بر روی یک شیب به صورت پلکانی در تقریباً پنج طبقه ی نامنظم قرار گرفته اند، به طوری که بام طبقه ی اول حیات طبقه ی دوم است و آتشکده در درون غاری در بالاترین نقطه ی زیر کوه واقع شده است. برای ورود به زیارتگاه آداب خاصی باید رعایت شود. درِ ورودیِ آتشکده فلزی با رویه ی طلایی با نقش هخامنشی است.
مسجد تاریخانه
/post-196تاریخانه (به معنای خدایخانه، خانه ی خدا) از آثار باستانی دامغان، پیش از تسلط اعراب بر ایران، در ابتدا آتشکده و بعدها به مسجد تبدیل و در طی قرون بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. مسجد تاریخانه ی دامغان جزء کهن ترین و نخستین مساجد ایران است که در آن مناره ساخته شده است. ساختمان بنای مجدد آن مربوط به قرن دوم هجری و اسلوب آن نیز به سبک بناهای دوره ی ساسانیان است. نقشه ی ساختمان بر پایه شبستان ستون دار و طرح اصلی آن بر محور صحن مرکزی است؛ صحن بزرگ تقریباً چهارگوشی که در گرداگرد آن 22 رواق با طاق ضربی روی ستون های مدور به آن باز می شود.
زیارتگاه نارستانه
/post-195اگر از کسانی هستید که قصد رفتن به یزد را دارید، این نکته را به خاطر بسپارید که گرچه یزد، دیدنی های ناتمام بسیار زیادی دارد که شاید برای دیدن همه آنها مجبور باشید چند بار دیگر به این شهر سفر کنید، اما بازدید از جاذبه‌هایی که در خارج از محدوده جغرافیایی شهر قرار دارند را نباید فراموش نکنید.
مسجد عمادالدوله
/post-177مسجد عمادالدوله، بنایی است منحصر به فرد با موقعیت مکانی خاص؛ این مسجد زیبا در مرکزشهر کرمانشاه، در بازارسنتی و درست در وسطِ تاریکه بازار ومحل تجمع و رفت و آمد قرار دارد. کرمانشاه در منطقه‌ای مرزی واقع شده و به همین دلیل، اقلیمی است با آرا و عقاید گوناگون و محلی است برای برخورد دو فرهنگ از دو کشور همجوار و حضورادیان متفاوت در تعامل با یکدیگر. همچنین خاصیتِ بافت بازار که محل تلاقی و حشر و نشر مردم است، این مسجد را تبدیل به محلی برای گردهم آمدن و تعامل صنوف مختلف کرده است؛ چهل تکه‌ای یک پارچه. در معماری این بنا هم این تعادل و بهروری عام‌المنفعه مشهود است. برخلاف مساجد شاهی مرسوم آن زمان، این بنا بدون تکلف و بسیار نزدیک به مساجد بعد از خود و حتی شبیه به بناهای دوران معاصر ایران است، به‌خصوص نوع آرایه صحن، که تلفیقی است از آجر باریک بدون لعاب و کاشی هفت‌رنگ. ولی شبستان همچنان تابع سنت آجرکاری است که تاثیرات متقابل دو کشورهمسایه در آن مشهود است. همچنین پذیرش در تفکر و سلیقه و زیبایی شناسی، روش ساخت این بنا را بسیار نوآورانه کرده و با سنت‌های متداول فاصله انداخته است.
مسجد نصیر الملک
/post-163مسجد نصیرالملک شیراز بنایی شگفت با معماری خیره‌کننده در قلب استان فارس است که با بازی حیرت‌انگیز رقص و نور در فضای داخلی چشم هر بیننده‌ای را ساعت‌ها به خود خیره می‌کند. مسجد نصیرالملک از بناهای معماری دوران قاجار است که در طول 12 سال، در میان سال‌های 1293هـ.ق. تا 1305هـ.ق. ساخته شد. بانی آن به دستور فردی به نام میرزا حسن علی خان نصیرالملک، فرزند میرزا علی اکبر قوام‌الملک، از حکام فارس در دورۀ قاجار بود. وی علاوه بر این مسجد زیبا سفارش ساخت مجموعه‌ای عظیم شامل حمام و خانه را داد که تمام آنها امروزه از جاذبه‌های شهر زیبای شیراز به شمار می‌رود. مساحت مسجد نصیرالملک شیراز 2980 متر مربع است که 2212مترمربع از آن به زیربنا اختصاص یافته است. مسجد نصیرالملک از همان لحظۀ ورود با کاشی‌کاری خیره‌کننده‌اش بازدیدکننده را به درون می‌کشد. ایوان ورودی و عظیم این مسجد مملو از کاشی‌کاری‌های هفت رنگ قاجاری به رنگ‌های آبی، زرد، صورتی، لاجورد و سفید است.
مسجد جامع یزد
/post-153مسجد جامع یزد یا همان مسجد کبير یزد گنجينه‌ای از هنر و معماری اسلامی است که سنگ بنای اصلی آن را «علاء‌الدوله كالينجار» در قرن ششم هجری بر جاي آتشكده ای باستانی نهاد و بنای کنونی نیز مربوط به «سيد رکن الدين محمد قاضی» آل مظفر و تيموریان قرن هشتم و نهم هجری است.
مجموعه امیرچخماق
/post-139مجموعه امیرچخماق (امیرچقماق) یکی از شاخص ترین مجموعه های تاریخی شهر یزد، تقریباً در وسط بافت قدیمی شهر واقع شده و یکی از نقاط سوق الجیشی و مهم یزد است. این مجموعه ی با ارزش که نقطه ی تلاقی خیابان های اصلی شهر است شامل مسجد، تکیه، بقعه ستی فاطمه، بازارچه ی حاجی قنبر، آب انبار ستی فاطمه، نخل و آب انبار تکیه امیرچخماق می شود. مجموعه ی میرچخماق از آثار قرن نهم هجری است که امیر جلال الدین چخماق از سرداران و امرای شاهرخ تیموری ( 911- 771 ه.ق،1506- 1370 م) هنگامی که به حکومت یزد رسید با همکاری همسر خود ستی فاطمه خاتون برای آبادانی شهر آن را بنیان نهاد.