گرم چشمه در 2325 متری از سطح دریا در سراشیبی‌های غربی کوه‌های شاه‌دارا و در امتداد رودخانه گرم‌چشمه واقع شده است. با بررسی توده عظیمی از رسوب سنگ تراورتن که به پایین رودخانه سرازیر شده و طی قرن‌ها متراکم شده و شکل یافتند به اين نتيجه می‌رسيم كه گرم‌چشمه باید چندین هزار سال قدمت داشته باشد.[2] آب معدنی با بالاترین درجه هم در چشمه‌های آب‌گرم کوچک و هم در چشمه‌های آب‌گرم بزرگ با ارتفاع 10 سانتی‌متر تا 5/1 متر فوران می‌كنند و به سطح می‌آیند. تقریباً در هر ثانیه 5 تا 7 لیتر آب داغ از چشمه بیرون می‌آید. آب همواره با گلوله‌های کلسیم آهک به قطر 5/0 تا 4 سانتی‌متر در ترکیب با پودر سفید با ویژگی آهگی بیرون می‌آید.
در قرون وسطی منطقه پامیر به دلیل استخراج نقره شهرت داشت. این استخراج در قرن 10 با بهره‌برداری از ذخایر نقره نزدیک رودخانه توقوزبالاك در کناره سمت چپ رودخانه غُند، در محدوده‌ی بچار آغاز شد. سرمایه‌سازی از ذخایر این ناحیه منجر به توافق معدن‌چیان و متخصّصان ذوب‌آهن در چرتيم، ورشز، شازود، ميانه‌كوه، و بسیاری دیگر شد. استخراج در سطح وسیع نبود. استخراج در قرن 11 در طی "بحران نقره" رشد زيادی کرد؛ ذخایر نقره توسعه یافتند و در پامیرشرقی به شدت مورد بهره‌بردای قرار گرفتند.
شهر خاروغ پایتخت استان خودمختار بدخشان[2] با جمعيّتی حدود 30 هزار نفر در زمین‌های کم‌عرض و مرتفع و در 2060 متری از سطح دریا و نزدیک محل تلاقی رودخانه‌های غُند[3] و شاه‌دارا[4] در مرز افغانستان واقع شده است. درّه رودخانه در اینجا باریک است و شهر در دو خیابان بزرگ شكل گرفته كه در دو طرف خيابان اصلی رديفی از درختان صنوبر قرار دارد.[5] در سال 1895 زمانی که سرانجام مرز بین امپراتوری روسیه و افغانستان تعیین شد مرز از سه‌خانه و یک سربازخانه و روستای کوهستانی کوچکی از خاروغ تشكيل شد. جاده‌ای از آش[6] تا خاروغ ساخته شد امّا جاده تنها این امکان را فراهم می‌کرد تا اسب سواران کالاها را به کاروان‌های شتر تحویل بدهند.
