مسجد کلان یکی از بناهای برجسته بخارا است که قدمت آن به قرن پانزدهم می‌رسد. بر اساس داده‌های کاوش‌های باستان‌شناسی، مسجد اصلی ظاهراً در زمان حمله مغول‌ها در اثر آتش‌سوزی ویران و برچیده شد اما مدتی بعد بازسازی شد. مسجد بازسازی شده مدت زیادی باقی نماند.

 بنا بر منابع مکتوب آن زمان، در قرن پانزدهم، در زمان شیبانیان، مسجد جدیدی ساخته شد. در زمان تیمور، ساخت بناهای تاریخی در سمرقند و شهر سبز متمرکز شد. با این حال، در زمان اولغ بیک، روحانیون قدرتمند بخارا شروع به ساختن یک مسجد جدید در محل مسجد قدیمی کردند. ابعاد آن کمی کوچکتر از مسجد بی‌بی خانم در سمرقند است.

چیدمان مسجد جمعه (به نام مسجد کلان) سنتی است. حیاط مستطیل شکل با اتاق مکسوره بلند و بزرگ در ضلع غربی. هر یک از محورهای صحن دارای ایوان بزرگ است و محیط حیاط با گالری های ستونی گنبدی ساخته شده است (۲۰۸ ستون و ۲۸۸ گنبد). مکسوره مربعی شکل است و در محور عرضی دارای طاقچه‌های فرو رفته عمیق و در محور اصلی محراب است. 

یک هشت ضلعی از آویزهای قوسی شکل از گنبد داخلی طاق‌دار پشتیبانی می‌کند و با گنبد بیرونی آبی کروی، روی یک درپوش پوشیده شده است. این سازه همچنان بر خط افق بخارا تسلط دارد.ساخت مسجد در سال 1514 به سرپرستی عبیدالله خان به پایان رسید. عناصر جدید نمای اصلی با پشتوک در مرکز آن، گلدسته (برج ها) و طاق های روی دیوارها بود. 

دکور مسجد محدود است و عمدتاً از کاشی‌های لعابدار و آجرهایی تشکیل شده است که گره‌ها را تشکیل می‌دهند و عمدتاً بر نمای اصلی و محراب متمرکز شده‌اند. با این حال، جالب است که فراتر از این نما، تحقیقات باستان‌شناسی، دکوری قبلی را نشان می‌دهد که از کاشی‌های شش ضلعی و حاشیه موزاییکی تشکیل شده است. دکور قبلی با نام استاد سازنده آن بایزید پورانی مشخص شده است و قدمت آن به قرن پانزدهم می رسد. در تور گروهی ازبکستان و تاجیکستان نازنیوز از این اثر تاریخی بی نظیر بازدید خواهیم کرد.