معرفی:

معدن فیروزه نیشابور، مشهور به معدن "کوه شاه" یا "معدنِ قُرُقُ"، یکی از قدیمی‌ترین و مشهورترین معادن فیروزه در جهان است که در نزدیکی شهر نیشابور در استان خراسان رضوی واقع شده است. قدمت استخراج فیروزه از این معدن به بیش از 2000 سال پیش می‌رسد و این معدن در طول تاریخ به عنوان منبع اصلی فیروزه در جهان شناخته می‌شده است.

موقعیت:

معدن فیروزه نیشابور در 80 کیلومتری شمال شرقی شهر نیشابور و در نزدیکی روستای معدن واقع شده است.

تاریخچه:

قدمت استخراج فیروزه از معدن نیشابور به دوران باستان باز می‌گردد. شواهد نشان می‌دهد که از این معدن در دوران هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان برای استخراج فیروزه استفاده می‌شده است. در دوران اسلامی نیز، فیروزه نیشابور به عنوان یکی از با ارزش‌ترین سنگ‌های قیمتی شناخته می‌شد و به سراسر جهان صادر می‌شد.

مشخصات:

  • نوع سنگ: فیروزه
  • رنگ: آبی آسمانی
  • سختی: 5 تا 6 در مقیاس Mohs
  • وزن مخصوص: 2.6 تا 2.8 گرم بر سانتی‌متر مکعب
  • شکل بلور: توده‌ای

استخراج:

استخراج فیروزه از معدن نیشابور به صورت سنتی و با استفاده از ابزارهای دستی انجام می‌شود. معدنچیان با حفر تونل‌ها و چاه‌ها به عمق زمین، فیروزه را از دل سنگ استخراج می‌کنند.

کاربرد:

فیروزه نیشابور به دلیل رنگ زیبا و خواص منحصر به فرد، کاربردهای مختلفی دارد. از جمله:

  • جواهرات: فیروزه برای ساخت انواع جواهرات مانند انگشتر، گردنبند و گوشواره استفاده می‌شود.
  • اشیاء تزئینی: از فیروزه برای ساخت اشیاء تزئینی مانند مجسمه، تابلو و ظروف استفاده می‌شود.
  • دارو: در طب سنتی از فیروزه برای درمان بیماری‌های مختلفی مانند چشم درد، سردرد و اضطراب استفاده می‌شود.

اهمیت:

معدن فیروزه نیشابور از جهات مختلفی حائز اهمیت است:

  • قدمت: این معدن یکی از قدیمی‌ترین معادن فیروزه در جهان است.
  • کیفیت: فیروزه نیشابور به دلیل کیفیت بالا و رنگ منحصر به فرد، شهرت جهانی دارد.
  • ارزش اقتصادی: این معدن در رونق اقتصادی منطقه نقش مهمی دارد.
  • جاذبه گردشگری: معدن فیروزه نیشابور به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری استان خراسان رضوی شناخته می‌شود.

وضعیت کنونی:

معدن فیروزه نیشابور در حال حاضر فعال است و از آن فیروزه با کیفیت بالا استخراج می‌شود.